Rozwój dziecka obejmuje wiele różnych etapów, na których mały człowiek zyskuje nowe umiejętności – zarówno jeśli chodzi o koordynację fizyczną, jak i rozwój emocjonalny i psychiczny. Niestety, u niektórych maluchów obserwuje się nieprawidłowości, które nieleczone mogą negatywnie rzutować na dorosłe życie. Właśnie dlatego stworzono szereg testów psychologicznych, które pomagają lepiej zrozumieć skomplikowaną psychikę dziecka. Na czym polegają te testy? I o czym warto pamiętać? Na te inne pytania odpowiadamy w naszym artykule.
Jakim testom psychologicznym są poddawane dzieci?
Testy psychologiczne przeprowadzone w naszym ośrodku Agathum są dopasowane do wieku i możliwości małego pacjenta, a także dobierane tak, by dawać jak najgłębszy wgląd w sytuację. Podstawowe metody to obserwacja zachowania, rozmowa kliniczna i różnego typu testy psychologiczne (wszystkie zgodne z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Psychologicznego).
Na czym polega ostatni z elementów? Najczęściej wykorzystywane metody to:
- testy inteligencji, diagnozujące funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego,
- testy projekcyjne osobowości (rysunki, plansze, fotografie),
- kwestionariusze zainteresowań.
Dodatkowo warto pamiętać, że testy psychologiczne dzielą się na werbalne i pozawerbalne. Pierwsza grupa, czyli testy werbalne bazują przede wszystkim na starannie dobranych pytaniach, a druga na aktywnościach, takich jak rysowanie, układanie, czy skojarzenia. Wszystkie techniki wykorzystywane są w jednym celu. Jakim? Chodzi o to, by bliżej poznać dziecko, zbadać jego stan emocjonalny, a także zdiagnozować ewentualne zaburzenia. Pod uwagę brane są sfery, takie jak percepcja, pamięć, mowa, manipulacja, zachowania społeczne, a także motoryka. Szczególne znaczenie ma badanie stanu emocjonalnego, do czego wykorzystywane są testy projekcyjne, takie jak Rysunek Rodziny. Niepozorny obrazek może bowiem świadczyć o głęboko ukrytych odczuciach: poszczególne osoby są mniejsze lub większe, ustawione dalej lub bliżej, mniej lub bardziej kolorowe.
W przypadku starszych dzieci, kilkulatków lub nawet nastolatków, psycholog skupia się przede wszystkim na emocjach, kompleksach, cechach osobowości oraz ewentualnych zagrożeniach związanych z przejawianymi postawami. W czasie diagnozy wykorzystywane są testy kwestionariuszowe i pozawerbalne, takie jak m.in. rebusy, rysunki, układanki. Ważną metodą jest rozmowa kliniczna i wywiad, ponieważ to właśnie informacje pozyskane w ten sposób stanowią podstawę rzetelnej diagnozy.
O czym warto pamiętać?
Warto pamiętać, że rodzaj testów psychologiczny zależy – tak jak już wspomnieliśmy – od wieku dziecka, stopnia jego rozwoju, a także od rodzaju zgłaszanych zaburzeń. Różnić może się także czas trwania przeprowadzanych badań. Duże znaczenie ma także przeprowadzenie wywiadu z rodzicami, który pomaga zrozumieć, jak odbierają oni konkretne zachowanie dziecka, a także czym niepokoją się najbardziej. Podstawą jest jednak zawsze obserwacja malucha i sprawdzanie jego zachowań.
Rodzice muszą również pamiętać, że chociaż niektóre testy wydają się jedynie zabawą, stanowią nowoczesny rodzaj badań, który przynosi świetne rezultaty. Nie należy więc oceniać sytuacji zbyt pochopnie. Psycholog wie najlepiej, jakiej techniki użyć oraz jakich efektów się spodziewać.