Badania naukowe potwierdzają, iż przyczyna dysleksji może być mikrouszkodzenie mózgu z powodu komplikacji przy porodzie, lub nadużywania używek, leków, stresu. Dysleksja spowodowana jest nieprawidłowym funkcjonowaniem układu nerwowego, zaburzenie lewej półkuli mózgowej, która odpowiada za czytanie, pisanie, logiczne myślenie. Ponadto dysleksja może być dziedziczona, nie znaczy to, że rodzic z dysleksją przekaże swojemu dziecku to zaburzenie. Z dysleksją mamy do czynienia w przypadku gdy dziecko ma problemy z czytaniem i pisaniem pomimo braku zaburzeń intelektualnych. Trudności występują ze zrozumieniem treści, wolne tempo czytania, zaburzenie koncentracji uwagi.
Rozpoznania dokonuje się na podstawie specjalistycznych testów w poradni psychologicznej. Diagnoza polega na przeprowadzeniu badania psychologicznego i pedagogicznego, które określi rozwój intelektualny, emocjonalny i społeczny. Poradnia psychologiczna dla dzieci i dorosłych Agathum w Częstochowie przeprowadza diagnozę i terapie dysleksji. Wyspecjalizowana kadra prowadzi zajęcia w formie zajęć indywidualnych lub grupowych we wczesnym wspomaganiu rozwoju dziecka. Pierwsze oznaki można zauważyć już w wieku niemowlęcym i po niemowlęcym, gdy nie raczkują, trudniej utrzymują równowagę zarówno w pozycji siedzącej, jak i stojącej, są niesprawne manualnie, mają problemy z utrzymaniem klocków, późno zaczynają mówić, występuje niewyraźna mowa, oraz kiedy mają problem z samodzielnym rysowaniem. Natomiast w wieku przedszkolnym oznakami są problem z bieganiem, utrzymaniem równowagi, brak chęci do zabaw ruchowych, co wynika z problemu z łapaniem i rzucaniem piłki; gdy niechętnie rysuje lub maluje, gdyż ma problem z utrzymaniem kredki lub za mocno ją dociska; a także, kiedy występują zaburzenia wzrokowe, oraz pojawiają się w składaniu puzzli, układanek, dopasowaniu obrazka.
Jaką terapię stosować z dyslektykiem?
Wyróżniamy kilka postaci dysleksji rozwojowej: hiperdysleksję – problem ze zrozumieniem przeczytanych treści; oraz dysortografię – trudności z poprawną pisownią (błędy ortograficzne, gubienie liter) i dysgrafię – problem z umiejętnością starannego pisania, (koślawe pismo, nieczytelne). Dziecko z dysleksją powinno mieć zorganizowane życie codzienne, poczucie bezpieczeństwa, systematyczna praca, a jego każdy wysiłek należy doceniać.
- Ćwiczenia w formie zabawy, gra w scrabble, domino obrazkowe, gry w sylaby, rozpoznawanie obrazków opisanych słownie.
- Na początku terapii dyslektyk powinien zdania przepisywać, poprawiać błędy, dyktanda pisać z pamięci, zapamiętując po jednym zdaniu.
- Czytać krótkie teksty, co ułatwi mu technikę czytania.
- Nie należy zmuszać do głośnego czytania na forum klasy i pisania na tablicy, gdyż to wzbudza napięcie emocjonalne, świadome tego, że robi to gorzej od innych.
- Nie należy zmuszać dziecka do przepisywania jednego wyrazu „x” razy, bo to nie przynosi efektu.
- Czytanie wyrazów i zdań sylabami, naprzemiennie ciche i głośne czytanie.
- Ćwiczenia, które mają na celu rozumienie tekstu. Opowiadanie historyjki widzianej na obrazku, tworzenie pytań do tekstu.
- Należy kierować proste polecenia i mieć pewność, że je rozumie.
- Określanie położenia przedmiotów, nad czymś, pod czymś, z lewej, prawej strony, wyżej, niżej.
- Rozwiązywanie krzyżówek ortograficznych, konieczna praca ze słownikiem.
Rozpoczęcie pracy z dzieckiem dyslektycznym należy możliwie jak najwcześniej. Polegać powinna na usprawnianiu pamięci wzrokowej, słuchowej oraz spostrzegawczości za pomocą gier i zabaw. Terapia polega na ćwiczeniu zaburzonych funkcji. Bardzo ważna jest systematyczna praca, prowadzona dłuższy czas, najlepiej o tej samej porze każdego dnia, w ciszy, spokoju bez nadmiernego pośpiechu.